Geschiedenis Noord-Holland
Holland was dit belangrijkste gewest met de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep van 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 een Acte van Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werden onderverdeeld in acht departementen met zo heel wat geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement met Texel
dit departement betreffende een Amstel
dit departement over de Delf
Ernaast lagen verder dit departement betreffende een Schelde en Maas en dit departement van een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed een andere rangschikking ook niet en na een instelling in 1801 met dit Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld overeenkomstig de oude gewestelijke grenzen met Holland. In 1806 werd het Bataafs Gemenebest vernieuwen via het Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werden het departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Nadat in 1811 het Koninkrijk Holland voor dit Franse Keizerrijk werd gevoegd, werden Amstelland voor Utrecht gevoegd tot het département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden betreffende een Maas.
Na een Fransen einde 1813 uit Nederland gevlucht waren, bleef de opstelling aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende een Grondwet over 29 maart 1814 werden de departementen vervangen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden over de Maas werden verenigd in een provincie Holland. Via minister Van Maanen werd in de grondwetcommissie nog de benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "om aan het verlangen aangaande achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch het werden door de rest aangaande de commissie verworpen.[2]
De andere provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug betreffende Friesland tot Holland, doch ons deel over Hollands Brabant was bij Noord-Brabant en in 1815 werd ook het laatste Hollands Brabant, het Land aangaande Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werd in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om de dominantie te verminderen werd Holland bij de grondwetsherziening van 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit wel in sterke mate vanwege Amsterdam, het in 1838 dit provinciaal gerechtshof met zichzelf voorbij zag kunnen ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende positie betreffende Amsterdam en drong men met op de genezing over een verdeling bijvoorbeeld die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Op deze plaats werden desalniettemin ook niet aan tegemoetgekomen. Nadat de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd deze bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 het grootste deel met een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling voor de provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit aangaande Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was er enige tijd sprake aangaande een samenvoeging aangaande de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd duidelijk dat deze plannen met een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende dit Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en een deel aangaande Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In dit zuiden grenst een provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten door geneesmiddel betreffende een Houtribdijk en Hollandse Brug met een provincie Flevoland en in het noorden via geneesmiddel betreffende de Afsluitdijk met een provincie Friesland.
De provincie mag geraken onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en vroeger dit IJ) zodra grens werkt.
Ten zuiden betreffende het Noordzeekanaal liggen een stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer betreffende een luchthaven Schiphol en tevens dit Gooi, tevens een dichtbevolkt gebied, maar betreffende ons landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en niet volkomen vlak).
Ten noorden aangaande het Noordzeekanaal bevinden zichzelf de Zaanstreek en verschillende, kleinere, segmenten en dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij een stad Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in dit deel over een provincie ook landelijker gebieden: Waterland, vind meer een grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in het noorden een Kop aangaande Noord-Holland met dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
Een westkust aangaande de provincie is grotendeels door duinen beschermd. Op deze plaats liggen welbekende badplaatsen mits Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar de duinen door de Noordzee waren verzwolgen, werden de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een streek tussen Haarlem, Velsen (met beide zijden van dit Bezoek website Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Ons deel met Kennemerland vormt de IJmond, betreffende de Hoogovens en verschillende industrie: dit is dit westelijk gebied met het Noordzeekanaal, betreffende wanneer middelpunt de haven en sluizen over IJmuiden. Ten noorden met Kennemerland ligt de antieke marktplaats Schagen en op de noordpunt met het schiereiland een marinehaven Den Helder, tevens veerhaven wegens Texel.
Aan een oostkust liggen historische steden indien Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder het eiland Marken en anders de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn dit IJ (ooit ons zeearm) en het Noordzeekanaal betreffende de daarin, weet dan ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en dit Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams de meeste bekendheid, dat uitgezonderd in Amsterdam ook in steden zodra Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te horen, daar hier veel Amsterdammers wonen. Een meeste typische geweldige post om te lezen dialecten vindt men op dit platteland. Hoe noordelijker men komt, hoe verdere het lokale dialect over de standaardtaal afwijkt; in het bijzonder dit Tessels en het Wierings beschikken over een heel persoonlijk karakter.
Net wanneer in andere dialectgebieden kan zijn in Noord-Holland sprake betreffende ons teruggang met de dialecten. Toch bestaan sommige dialecten nog opvallend vitaal. Betreffende name het Volendams wordt ter plaatse alsnog heel doorgaans gesproken. Andere dialecten, zoals dit Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ kan zijn vanouds ons barrière en dat blijkt verder uit de dialecten. De dialecten ten noorden betreffende dit IJ zijn een meest afwijkende.
Tussen dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden met het IJ en Noordzeekanaal lijken meer op een dialecten betreffende Zuid-Holland en worden taalkundig ook dikwijls wanneer Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, met zowel Noord- zodra Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers bestaan, blijven in de Utrechtse band.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten met vanouds geïsoleerde gemeenschappen als Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden beschikken over ons heel persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten enorm conservatief gebleven, waar ze zich op verschillende punten juist opvallend hebben vernieuwd en daarom bijzonder scherp aangaande een omliggende dialecten zijn gaan afwijken.
Een opstelling van een dialecten boven het IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in een taalwetenschap. Vaak kan zijn op de verwantschap betreffende het Fries gewezen: met name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben heel wat achterbaks betreffende dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft dit nooit zeker kunnen vervangen, waardoor Friese vormen en constructies nog voortleven in een dialecten. Hoewel die theorie veel aanhang bezit, wordt ze via overige taalkundigen aangaande een hand gewezen en zouden een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, gesticht op 3 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland als enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht van een besturen aangaande een recreatieschappen voor een ontwikkeling, aanleg, dit beheer en onderhoud met zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan twee omvangrijke nationale parken: het Nationaal Park Duinen met Texel (de gehele westzijde van Texel) en dit Nationaal Park kijk hier Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook met Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Daarnaast bestaan er in Noord-Holland ons tiental andere via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (betreffende Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn daar in Noord-Holland alsnog vele verschillende grotere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld het Goois Natuurreservaat, de Hulk, dit Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens het hoofdartikel aan het onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn vanaf dit jaar ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort